A25: emakumeen osasunaren alde borrokatzeko eguna

Gaur egun berezia da, Emakumeen eta Nesken aurkako Indarkeria Ezabatzeko Nazioarteko Eguna. Hori da munduko giza eskubideen urraketarik orokorrenetako bat. Kalkuluen arabera, mutuan dauden 3 emakumetik 1ek jasan dute noizbait indarkeria fisikoa edo sexuala, eta datu horrek ez du inor indiferente utzi behar. Genero-indarkeriak hainbat adierazpen ditu, eta edozein eragilerengandik etor daiteke – biktimarentzat ezaguna den pertsona bat, pertsona ezezagun bat, estatua bera, gizartea… –, eta indarkeria hori batzuetan agerikoa da, baina beste batzuetan ikusezina da. Baina zer ondorio ditu genero-indarkeriak emakumeen osasunean?

Azaroaren 25eko borroka behar-beharrezkoa da, genero-indarkeria osasun publikoko gaia baita eta mundu osoko emakumeen osasun integralari eragiten baitio. Emakumearen aurkako indarkeriak bere osasun fisikoari, mentalari, sexualari eta ugalketari eragiten die, besteak beste. Emakumearen aurkako indarkeriak, batzuetan, markak uzten ditu azalean, baina beti uzten ditu marka psikologikoak, ez bakarrik biktimengan, baita haien inguruan ere. Genero indarkeriaren aurka borrokatu behar dugu, bere espektro osoan, bai agerian dagoena bai ikusezina dena, bai egiturazkoa eta kulturala, eta beti maila globalean.

Gaur bezalako egun batez, aprobetxatu behar dugu genero-indarkeria motei buruz informatzeko. Gaur bezalako egun batean, zer aurrerapen lortu ditugun eta zer lortu behar dugun hausnartu behar dugu. Gaur bezalako egun batean, gure ingurunean pentsatu behar dugu, eta ikusi behar dugu nork zaintzen eta errespetatzen gaituzten, eta nork ikusten gaituzten ahul eta min ematen diguten. Gaur bezalako egun batean, indarkeria matxista salatu behar dugu, eta argi utzi behar dugu gero eta emakume gehiagok erakusten dugula geure burua, eta indarkeria horiek gero eta zigor gutxiago jasoko dutela.

Indarkeria matxista gurekin bizi da gure egunerokotasunean. Ama zaren aldetik, zure alaba gauez ateratzen denean, ohartarazi behar diozu “ez askatu inoiz kubata, edozer gauza bota diezazukete zutaz abusatzeko”; bikote gisa, berriz, hau esaten duzu: “Etxera igotzen zarenean deitzea nahi duzu, ondo iristen zarela ziurtatzeko?”. Orduan, lagun gisa, mutil bat zure lagunaz aprobetxatzen saiatu dela entzuten duzu.

Eta ez dugu ahaztu behar modu eraginkorragoan bizi dela munduko beste leku batzuetan ere, errealitate sozial gisa onartua izatera iritsi arte, edo baita leku horietako kulturaren zati gisa ere, hala nola mutilazio genitalaren edo haurren ezkontzaren kasuan. Gerretan, emakumeen aurkako genero-indarkeria – sexu-indarkeria eta feminizidioa – gerra-arma gisa erabiltzen da, aurkariak desmoralizatzeko eta ahultzeko. Krimen antolatuak emakumeekin trafikatzen duenean edo emakumeak errekrutatzen dituztenean esklabo sexual eta etxeko langile bihurtzeko.

Genero-indarkeriak forma asko ditu, aurpegi asko, mozorrotu egiten da, horregatik da hain zaila identifikatzea eta tratatzea. Horregatik guztiagatik, oso beharrezkoa da horrelako egun bat, hezteko eta kontzientziatzeko, entzun gaitzaten, eta pixkanaka giza eskubideak paperetik errealitatera igaro daitezen.

Erreferentziak:

Comunidad de Madrid. (2017, martxoak 21). Violencia de género y salud. https://www.comunidad.madrid/servicios/salud/violencia-genero-salud

Sare Álvaro Campo. Deustuko Unibertsitateko Nazioarteko Harreman eta Zuzenbideko gradu bikoitzeko ikaslea. www.linkedin.com/in/sare-álvaro-campo-364503268

Azaleko irudia: UN Women