Urriak 29: Zaintza eta Laguntzaren Nazioarteko Eguna

“Zaintzaren ekonomian inbertitzeko eta zaintza- eta laguntza-sistemak sortzeko beharraz jabetuta, zeinak sendoak, erresilienteak, genero-arazoekiko sentikorrak eta desgaitasunaren inklusiboak izango baitira, eta giza eskubideak erabat errespetatuko baitituzte, etxeko zaintzaren lana eta ordaindu gabeko laguntza aitortu, murriztu, baloratu eta birbanatzeko asmoz, Batzar Nagusiak urriaren 29a Zaintza eta Laguntzaren Nazioarteko Eguna izendatzea erabaki zuen. “

Gaur Zaintza eta Laguntzaren Nazioarteko Eguna ospatzen da. Zainketa-lanak 2 dimentsio ditu: zuzeneko zaintza, hau da, zaintza pertsonala eta harremanekoa, adibidez, gaixorik dagoen seme edo alaba bat zaintzean datzana, eta, beste aldetik, zeharkako zainketak, pertsona jakin batengana bideratzen ez direnak, hala nola garbitzea eta janaria prestatzea.

Zainketa- eta laguntza-lanak ordain daitezke, baina horien dimentsio oso zabal bat ez da ordaintzen. Nazio Batuek azaltzen duten bezala: “Ordaindu gabeko zainketa-lana ordaindu gabeko zaintzaileek ordainsaririk jaso gabe egiten duten zainketa-lana da. Ordaindu gabeko zainketak lan gisa hartzen dira, eta, beraz, lan-munduaren funtsezko dimentsioa da.”

Zaintza-zerbitzuen arazoetako bat da ez direla behar adina baloratzen ez sozialki, ez ekonomikoki. Ez dira kontuan hartzen horrelako zerbitzuak ematen dituzten pertsonak, eta, horren ondorioz, mundu mailako zaintza-krisi baten atarian gaude gaur egun, mota horretako zerbitzuek dituzten defizitak direla eta. COVID-19a izan da horren adibide argia; izan ere, eskaera handitu arren, laguntza-beharrak ez ziren asetzen ari.

Zaintzan eta laguntzan indarrean dagoen beste arazoetako bat da oso zeregin arrazializatua eta feminizatua dela. Hau da, bai ordaindutako zainketen kasuan, bai ordaindu gabekoen kasuan, emakumeak dira kargaren gehiengoa beren gain hartzen dutenak. Emakumeek ordaindu gabeko zaintza-lan guztiaren ehuneko 76,2 egiten dute, gizonek baino 3,2 aldiz denbora gehiago. Bestalde, ordaindutako zaintza-lanari dagokionez, gehienbat emakumeek egiten duten lana izateaz gain, emakumeek berariazko etniak izaten dituzte. Horregatik guztiagatik, zaintza- eta laguntza-lanen inguruko estigma eta aurreiritziak ikus daitezke.

Hori dela eta, Zaintzaren eta Babesaren Nazioarteko Eguna dela eta, gure gizartean horiek duten garrantziaz hausnartzera gonbidatzen zaituztegu, ematen diegun balio eskasaz, eta, berez, zaintzak bereziki gizarteko talde batzuek beren gain hartzera daramaten estereotipoak betikotzen ditugu. Gainera, eskerrak ematera gonbidatzen zaituztegu gure egunerokoan zainketa- eta laguntza-lanak egiten dituzten inguruko pertsona guztiei.

Erreferentziak:

Nazio Batuak. Día Internacional de los Cuidados y el Apoyo 29 de octubre. https://www.un.org/es/observances/care-and-support-day

Nazio Batuak. Sistemas de cuidados y apoyo: Una cuestión de derechos humanos. https://www.ohchr.org/es/stories/2023/02/care-and-support-systems-matter-human-rights

Sare Álvaro Campo. Deustuko Unibertsitateko Nazioarteko Harreman eta Zuzenbideko gradu bikoitzeko ikaslea. www.linkedin.com/in/sare-álvaro-campo-364503268

*Irudia: Lanaren Nazioarteko Erakundea (LANE). Decent Work in the Care Economy